LuPe nodigt je uit tot levenskunst.

Mijn laatste werkkring daagde me uit mijn eerdere publicaties:

• Het Rijk der Verbeelding, geef het terug aan de kinderen (voor Basisonderwijs)
• Spelen vanuit verbeelding  (voor Basisonderwijs)
• Spelen is de kunst  ( voor Voortgezet Onderwijs)                                                              te verantwoorden.

Kom spelen

In mijn kindertijd gaven pianolessen mij geen ruimte te improviseren, was tekenen natekenen, spel – drama was er niet. Vele jaren later (de jaren 90)  kwam de slogan Kunst moet op.  En weer delfde Ludisch spel delfde het onderspit. Spel – drama werd het schoolvak theater en bedreigde het speelse door de focus op het ambacht te leggen. Juf mogen we nu gaan spelen, vroeg een kind eind negentiger jaren na een drama les. Spel  zonder het ludische is techniek en ambacht. Spel zonder het ludische is vaak manipulerend. Een ludisch speler staat open voor avontuur, wil tevoren niet alles weten en reageert op hetgeen ontstaat. Als je gelooft in het ludische, speel je vrijer dan een louter geregisseerd actrice of gedirigeerd zanger. Een bepaalde mate van ambacht is zinvol, verdiept en versterkt hetgeen ontstaat. Iedere begeleider kan spelen met kinderen/jongeren/studenten. Op deze site beschrijf en verantwoord ik mijn Ludisch Pedagogische werkwijze, voor de praktijk vind je elders bronnen, zoals ook mijn praktijksites. LuPe  focust op het speelse.

Voor wie?

Deze site wil begeleiders ondersteunen in het verantwoorden van spel aan ouders, bestuursleden, beleidsmakers, inspecteurs. Spel socialiseert zo is ieders ervaring. Spel doet zoveel meer. De vraag: hoe blijft spel speels en wordt het geen schoolvak waarvoor je leerlijnen moet afvinken, is niet eenvoudig te beantwoorden. Onderwijs neemt spel slechts dan serieus als het methodisch/didactisch te verantwoorden is, compleet met leerlijnen en toetsen. Helaas het is niet anders. Waar zijn de mazen van het net? Ik ging op zoek, vond grond van bestaan voor ludisch spel dat balanceert op het koord tussen spel en ernst. Zijn daarmee ongelovigen zelfs te overtuigen? Doe je een poging in je eigen dagelijkse schoolpraktijk op een gewone doorsnee school? Kleine verschillen met grote gevolgen, daar gaat het LuPe om.

Doet u thuis ook mee?

We vragen nu ook  (groot) ouders. De eenzijdige focus op denken dient hoognodig verruimt. LuPe poogt al een halve eeuw met spel onderwijs te verrijken. (Groot) ouders kunnen een steentje bijdragen opdat kinderen ook hun gevoelsleven verkennen in al haar nuances en hun wilskracht ontplooien. De oorzaken en gevolgen van denken – voelen – willen, doorgronden. Hierdoor zijn ze minder ontvankelijk voor beïnvloedingen. Zowel door politieke/religieuse stromingen en media (gehoorzaamheid – druk) als commercie (mode- reclame). Al jonglerend leren ze belangen doorzien (genot – verslaving – gemakzucht) en te overstijgen. In Groot ouders geven we een eerste aanzet. Bewustwording van nuances in voelen, denken en willen, is ons doel. Training in het uitbalanceren van onze drie toegangswegen tot het leven. De maatschappij betaalt het onderwijs en eist resultaat in kunnen en kennis. Het leven vraagt echter volwaardig handelende mensen. Zullen we hen zelf daarop voorbereiden?

Wat vind je hier?

Spelsuggesties vind je op de praktijksites, zie hierboven,  enkele spelervaringen met kinderen en jongeren vind je hier. In  Achtergronden licht ik enigszins mijn bronnen toe en mijn doelen. Mijn ervaringen met allerlei tegenwerking daagden me uit om spel als schoolvak te ontwikkelen, zie beide praktijksites. Ik bracht spel qua methodiek en didactiek in kaart in diverse publicaties, niet om daarmee wetten voor te schrijven wel om spel in vorming en onderwijs te verantwoorden. Vorming mag  meer focussen op bewustwording van onbewuste bronnen (dromen, wensen, fricties, associaties) en ontwikkeling van ieders voelen en willen.  In LuPe,  Weven met LuPe en LuPes Piramide lees je de theoretische uitwerking van mijn praktijk sites.
LuPe ontwikkelt zich voortdurend. Doordat in de winter 2021 – 2022 de Koninginnekamer in LuPes Piramide drastisch verhelderde, wijzigden zich veel in een tiental stukken en kwam er een hoofdstuk bij: Groot Ouders. LuPe blijft een zich ontwikkelend fenomeen.

Waarom?

Slechts een kinderlijk kind, wordt een menselijk mens 

Nivoz artikel febr 2018

Een korte film getuigt beeldend van de strijd om speelveld en speelruimte te vergoten  binnen onderwijs.

Mensen spelen van nature en staan niet stil bij de daarbij verworven inzichten en mogelijkheden. Het feit dat alle cultuur in spel ontstaat ,  is nog steeds bijna 100 jaar  na dato velen onbekend. Waardoor krijgt spel niet de erkenning die het verdient? In het filmpje zag je enkele tegenwerkingen van de  velen die mij poogden te ontmoedigen.

Spel zet in beweging

Spelers trekken erop uit, verkennen de wereld, het leven, omarmen nieuwsgierig het onbekende, willen niet meteen weten, dat belemmert slechts. Je verzint, laat ontstaan, ontdekt, experimenteert, onderzoekt en ervaart dat het ook anders kan. Samenspel zorgt voor acties en reacties. Tuimelend over elkaar vanuit een spelstroom die opborrelt – bruist – rustig haar weg vindt – ieder laat genieten, ontdek je, besef je van  binnenuit.
                                                      Ik heb er geen woorden voor, kan het niet zeggen, wel laten zien en jou laten ervaren.
Spel raakt de ander, je medespeler beseft van binnenuit wat er speelt. Zonder dat jij je dit bewust bent, druk jij je uit in je houding, beweging, handeling, klank en woord. Samen spreken ze boekdelen. Kan iemand ze ook echt lezen? Reacties van anderen maken je bewust, hun reacties beantwoorden immers jouw acties. Er beweegt, verandert wat tussen jullie. Agerend en reagerend spinnen jullie aan iets nieuws.

Vorming en Onderwijs

Hoe honoreer je het curriculum dat de maatschappij voorschrijft en laat je jongeren tegelijkertijd zichzelf ontdekken in interactie met anderen? Wanneer genieten ze onderwijs en ontwikkelen zij zich van Toptotteentotaal? Hoe verkennen ze onontgonnen terreinen tussen bewust en onbewust, tussen denken, voelen en willen, tussen verbeelding en realiteit, tussen zichzelf en anderen? Wat gaat er vooraf aan het redenerend weten – voorbij aan het dwangmatig willen en hoe komen ze erachter waardoor je nou eenmaal dat zo voelt ?  Johan Huizinga wees ons erop in Homo Ludens dat alle cultuur in spel ontstaat. Hoogtijd dus dat opvoeding en onderwijs spel serieus nemen als toegang tot cultuureducatie en cultuurontwikkeling.  Voor duiding van allerlei begrippen verwijs ik naar de Begrippenlijst in Spelen is de Kunst.

Ludiek – Ludisch

Ludiek heeft leuk als connotatie. Ludische Pedagogie beoogt veel meer dan leuk en is gegrond in Homo Ludens. Ludisch komt niet voor in de Dikke van Dale!  Deze geactualiseerde site brengt via beeldspraak en uitgekristalliseerd inzicht het ludisch vormingsproces in beeld. Geen (als)of, geen spel of ernst, we gaan voor en – en. Spelexperts namen vanuit kikkerperspectief (kinderwereld) of in vogelvlucht (wetenschap) spel onder de loep, LuPe is er vanouds vertrouwd mee en benadert spel van binnenuit. LuPe is de samentrekking van Ludische Pedagogie.

Stel je voor:

Spel zorgt als een steentje voor uitdijende kringen in water opdat jij je horizon verbreedt.
Een zingende piramide biedt je door haar ondergrondse tegenvoeter onbekende mogelijkheden.  
LuPe, de spelende wolf, daagt je uit een beschermend negligé voor jezelf  te weven.

Zie jij dit al voor je? Okay ga diepzeeduiken, speur door de onderwaterspiegel.
Ga perken te buiten, wissel van perspectief, omarm het niet weten, ga mee op avontuur.

P.S.  Geen verantwoording mogelijk

In het begin van mijn lesgeven aan studenten Theater legde ik alles op mijn vingers uit: Je hoeft ze niet alle vijf op een rijtje te hebben, als je ze maar samen brengt. Zolang de duim de anderen raakt en je bij de pinken blijft, komt alles goed. Vandaar dat ik in het verder ontwikkelen van een onderbouwing sprak over kwintetten en de kwintessens (de duim) van ieder kwintet accentueerden. Vervolgens kwam het beeld van een steentje in het water die kringen veroorzaakt, zoals ook spel en mijn speltheorie zich steeds verder ontplooiden. Vandaar het waterfilmpje. Tenslotte gingen de kringen onderling samenwerken en ontstond het beeld van weven.

Zes piramiden samen een.

Maar lang geleden, lang voordat dit zich aan het ontwikkelen was, ontwaakte ik een keer met een beeld, compleet met inwendige werveling. Dit beeld vertelde me dat mijn  levenswerk in een piramide zou samenkomen. Tien jaar terug kwam een en ander haar plaats. Deze winter verfijnde ik de laatste deel piramide, zodat ik nu LuPes piramide beter kan toelichten en verantwoorden. Op mijn manier dan zonder wetenschappelijke onderbouwing, met veel plezier en voldoening. LuPes piramide werd het slotstuk in het basismenu en Groot ouders in het boven menu. Grootouders focussen altijd al meer op vorming dan op onderwijs. Toen ik dat meer dan vijftig jaar geleden deed op de Pabo kreeg ik een onvoldoende bij het eindexamen pedagogie. De examinator corrigeerde de docent. Het duurde nog enkel banen en tien jaar voordat ik vrij uit, nu als speldocent,  mijn levenswerk kon uitbouwen in de praktijk als consulent/docent/auteur/opleider.

Ubbergen, update winter 2022