…………………………
.Groei boven jezelf uit.
Groei als een bezetene.
Ontkiem, rijp aan, tast door.
Groei er aan alle kanten
ongelooflijk op los
Arthur Lava uit de bundel Een feest van jewelste (uitgeverij Voetnoot, 2014)
LuPe beoogt ludisch spel dat vrijheid en kansen biedt aan ieders eigen inventiviteit.
Spel verzacht de censurerende tegenstand van de ratio in een proces waarin de mens meer schept dan verdringt.
Bewustzijn en onderbewustzijn kunnen elkaar dan beter verdragen in een vruchtbaar samenspel,
waardoor de mens meer een geheel wordt. Jon Roar Bjorkvold, 1989
Een speelde ontdekkende houding kan ons de weg wijzen. Zonder iets zeker te weten, kunnen we erin geloven, iets onderszoeken, ermee experimenteren en het dagdagelijkse leven verrrijken met onze verworven inzichten. Volwaardige mensen inclusief de niet te temmen geest gaan begaanbare paden te buiten. Doordat zij krachten en machten (religie, politiek, economie, scholing – en opvoedingsnormen) die de mens in de greep houden, ontwapenen. Het gaat hen om het in vrijheid willen, voelen, denken en handelen – om geestelijke (spirituele) diepgang. Evenals spel dat aan het rationele vooraf of eraan voorbij gaat, plaatsen volwaardige mensen vraagtekens. Ze deconstrueren zekerheden en onderzoeken nieuwe perspectieven. Hierdoor ontspruiten nieuwe mogelijkheden aan een ludische geest, die mens en wereld verrijken. Tijdens mijn strijd voor het speelse heb ik vaak ervaren dat velen moeite hebben met het erkennen van een zelfverantwoordelijk scheppend wezen. Toch gaat het daarom, opdat ieder de waan van de dag kan ontmantelen.
Intuïtieve gevoelswereld en Voelend zelf denken en Wilskracht zijn onuitputtelijke bronnen
Deze bronnen zijn voor ieder toegankelijk. Voor de volgzame en redenerende denker zijn ze moeilijker toegankelijk dan voor degene die zichzelf volgt. Vaak ontdek je iets onverwacht. Het valt je te binnen of het komt in je op. Door overgave aan het moment, schenken de bronnen mogelijkheden. Impulsen geven gehoor aan alle drie. Zonder te weten of te begrijpen kom je in actie of juist niet. In een fractie van een seconde voel je wat te doen. Je reageert spontaan en aanvaardt de consequenties. Veel is je niet bewust. Het onbewuste voedt het bewuste met sfeer gevoeligheid, beelden, ideeën en ervaringen. Je bent ermee vertrouwd, al vertrouw je er niet altijd op. Ieder speelt van nature in gedachten (dagdromen) of in actie als reactie op ervaringen (imiteren, overdrijven, vertellen). Impulsief geven spelers vaak een goede reactie qua handeling en timing. Ze verleggen grenzen en gaan het onbekende binnen.
LuPe
Ludische Pedagogie vraagt de houterige hark ofwel de door logica, emoties of driften gedomineerde mens zich te bevrijden en te verrijken. Het zinnelijke (passie) brengt je wezenlijker in beweging, dan het debatteren. Noch het tuigen van de zintuigen ofwel beteugelen – noch het buiten proporties vieren van de teugels, brengt ons verder. Door subtiliteiten te erkennen, komen we redenatie, sentiment en dwang te boven. Dit vraagt aandacht te schenken aan wat we gewaarworden. Aan wat we automatisch subjectief interpreteren of reflexief beantwoorden in woord en daad.
Het leven spelenderwijs verkennen door personages te doen spreken en handelen, is een uitgelezen kans om te oefenen. Daarom dat LuPe het onderwijs tot de orde roept. Stop de eenzijdigheid op logica, weten, redeneren. Leer kinderen zelf te denken, laat hen hun gevoelswereld verkennen en hun wilskracht ontdekken. Hiervoor zijn Imaginatie, Inspiratie en Intuïtie van groot belang. Zij zijn immers het weten vooruit.
Homo Ludens
In het spel ‘speelt’ iets mee, wat buiten de onmiddellijke zucht tot levensbehoud uitgaat, er een zin in legt. Elk spel beduidt iets. Noemen wij dit actief beginsel dat aan spel zijn wezen geeft, geest, dan zeggen wij teveel, noemen wij het instinct, dan zeggen we niets. Hoe men het ook beschouwt, in ieder geval treedt met deze ‘bedoeling’ van het spel een immaterieel element in het wezen zelf van het spel aan den dag. (Homo Ludens:1938 p 2)
Levenskunst
Het leven daagt ons uit ons open te stellen voor (sub) culturen. Het daagt zowel ieders voorstellingsvermogen uit als het vorm – en betekenis geven. We zijn daarbij aangewezen op fysieke – en materiële mogelijkheden, op tijdgeest en voortschrijdend inzicht. Alles wat ontstaat wordt verschillend (religie, levenswijze, milieu, tijd en plaats) beleefd en gewaardeerd. Communiceren is daardoor jongleren buiten je wereldje. Betekenis geven, doen we vaak onbewust (mimiek, houding, slip of de tongue) en vervolgens redeneren we tot in het oneindige. Culturen leven en zijn voortdurend in ontwikkeling. Spel speelt hierin een cruciale rol. Dromen – toeval – te gekke ideeën leiden tot halve woorden – onmogelijke daden – spelspanning. We lezen elkaars lichaamstaal, voelen wat er in de lucht hangt. Er kan alleen iets ontstaan als we samenspelen. Slechte verstaanders, spelbrekers of spelontduikers staan buiten spel. Eerst nog een gele kaart. Als dat niet helpt, een verzoek om het speelveld te verlaten. Als je echt speelt ben je per definitie er van binnenuit bij. Maurice Merleau Ponty lichtte toe hoe je al doende/sprekende iets nieuws laat ontstaan.
Zie verder spel, cultuur, mens en cultuur, groeien en bloeien, hemel en aarde.
Kom ga spelen
Ubbergen, update lente 2024